Koja ulja i tečnosti treba redovno provjeravati?

Motorno ulje

Osnovni lubrikant u svakom vozilu je motorno ulje koje, po analogiji sa ljudskim organizmom, predstavlja krvotok svakog motora sa unutrašnjim sagorijevanjem. Ono obezbijeđuje potrebno podmazivanje svih pokretnih dijelova motora, hladi ga i produžava životni vijek bitnih komponenti. Takođe, ima i ulogu čistača motora, a uz to spriječava ulaz nečistoće u njega.

Poštovanje intervala zamjene motornog ulja od presudne je važnosti budući da ono tokom vremena gubi svoja svojstva. Preporučeni servisni interval kreće se u rasponu od 10.000 - 20.000km u zavisnosti od vozila i proizvođača, ali zamjena ulja u motoru mora češće da se vrši ukoliko je vozilo izloženo ekstremnijem načinu upotrebe, poput vuče tereta, vožnje sa pogonom na sva četiri točka, učestalog stani-kreni režima upotrebe ili korišćenju za potrebe trkanja.

Ulje za kočnice

Moderni kočioni sistemi koriste ulje za kočnice kako bi se mehanizam kočenja, aktiviran pritiskom na pedalu kočnice, prenio na prednje i zadnje kočnice i zaustavio vozilo. Kočiona tečnost je obično na bazi silikona koji trpi visoke temperature, ne sabija se tokom upotrebe i daje "mekan" osjećaj pri pritiskanju pedale kočnice. Njena loša strana je to što upija vlagu iz vazduha.

Učestala upotreba kočnica, koja predstavlja nužnost u vožnji automobila, prouzrokuje stvaranje velike količine toplote u kočionim komponentama, koja se potom prenosi na tečnost koja kruži sistemom. Ukoliko je u tečnost dospjela vlaga iz vazduha, to će za posljedicu imati smanjenje temperature same kočione tečnosti što uzrokuje mekaniju pedalu kočnice i sporije kočenje uz veći zaustavni trag.

Stoga, većina proizvođača automobila preporučuje zamjenu ulja za kočnice na svake dvije godine bez obzira na pređenu kilometražu, navodi Auto Guru.

Ulje za kvačilo

Današnja vozila sa manuelnim mjenjačima opremljena su hidrauličnim sistemom kvačila kojim se pritiskanjem papučice kvačila aktivira mehanizam koji prenosi silu na mjenjač, omogućujući time vozaču da mijenja brzine tokom vožnje. Ovaj sistem koristi istu tečnost na bazi silikona, baš kao što je to slučaj i sa kočionim uljem. Većina proizvođača preporučuje zamjenu ovog ulja na svake dvije godine bez obzira na pređenu kilometražu, a dobra praksa nalaže da se ulje za kvačilo i kočiono ulje zamjene istovremeno kako bi oba sistema pravilno funkcionisala.

Antifriz

Ova tečnost ima zadatak da toplotu nastalu tokom jednog kruga sagorijevanja u motoru apsorbuje i kroz sistem hlađenja odvede dalje iz motora. Ovaj sistem zasniva se na vodenoj pumpi koja upumpava antifriz u odgovarajuće kanale motora i na hladnjaku koji toplotu iz tečnosti oslobađa u atmosferu, a uz to i obezbijeđuje toplotu u kabini kada je grijanje uključeno.

Antifrizi se prave u različitim bojama, a dvije najčešće su zelena, za motore izlivene od gvožđa, i crvena, za one koji su na bazi aluminijuma. Važno je upotrebljavati antifriz u odgovarajućoj boji, a svako odstupanje u smislu upotrebe antifriza druge boje ili miješanje dvije različite rashladne tečnosti može dovesti do ozbiljnih oštećenja motora.

Interval zamjene antifriza je najčešće 3-5 godina u zavisnosti od sastava tečnosti i tipa vozila.

Ulje za mjenjač

Ulje za mjenjač radi po istom principu kao i motorno ulje. Ono obezbijeđuje podmazivanje pokretnih dijelova, odvodi suvišnu toplotu i kod automatskih mjenjača omogućava pokretanje vozila. Ova maziva dizajnirana su tako da mogu da izdrže ekstremne temperature i pritiske. Kod nekih sistema mjenjača postoji i hladnjak koji služi za odvođenje toplote iz sistema za transmisiju.

Iako najčešće podliježe zamjeni u određenom intervalu, u nekim slučajevima ulje nije potrebno mijenjati tokom čitavog životnog vijeka jednog vozila. Sa druge strane, kod vozila sa savremenijom DSG ili CVT automatskom transmisijom, obavezna je zamjena ulja u mjenjaču i na svakih 60.000km, da bi se izbjegla oštećenja i prestanak rada samog mjenjača.

(Nezavisne novine)